YEŞİM PÜTGÜL
Nâzım Hikmet’in yaşamı, yapıtları ve siyasi mücadelesi hakkında kitaplar kaleme almış, şiirden müziğe, resimden sinemaya eserlerinde ünlü şairin izini günümüze taşımış isimler, Nazım’ı Yazanlar projesinde bir araya getirildi.
Nazım Hikmet üzerine yazanların yazılarından seçmeler ve fotoğrafları, Atilla Durak, Murat Gülsoy ve Zeynep Uysal’ın birlikte hazırladığı „Nazım’ı Yazanlar“ başlıklı kitapta toplandı. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları dizisinden çıkan kitap, 17 Ocak – 17 Mart tarihleri arasında Bursa’nın Nilüfer Belediyesi’nde aynı isimle gerçekleştirilen serginin kitabı. Ünlü şairle ilgili bu kapsamlı çalışmanın ana iskeletini, kendisi hakkında yazan veya yapıtlarında ona göndermeler yapan, ‘yaşayan’ yazar ve sanatçıların portre fotoğrafları oluşturuyor.
Nilüfer Belediyesi, Nazım’ın 11 yıl hapis yattığı Bursa’daki izlerinin bir kent mirasına dönüşmesi için 2002 yılından bu yana pek çok çalışma yaptı. Bunlardan biri de Nazım Hikmet’in adını taşıyan kültür evinde Türkiye’nin tek Şiir Kütüphanesi’ni açmak. Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, hafızasız bir toplum yaratma çabalarına karşın Nazım’ın Bursa’daki ayak izlerini takip etme ısrarının bir sonucu olarak bu serginin ve ardından kitabın hazırlandığını belirttiği önsözde, şunları söylüyor:
“Yerel bir yönetici olarak Nâzım Hikmet’i yaşatmak benim için gelecek kuşaklara verebileceğim en büyük armağan. Etkisi, sevdası ve sözü daim olsun.”
Refik Erduran’dan Fazıl Say’a
Attila Durak’ın yanı sıra Murat Gülsoy ile Zeynep Uysal’ın yürüttüğü projede fotoğraf çekimini Kemal Arslan ile Ersin İleri gerçekleştirmiş. Sergi ve dolayısıyla kitapta, yaşayan kişilerin fotoğraflarına yer verilmiş. Ayrıca bu kişilerin fotoğraflarının üzerine kendi el yazılarıyla yazdıkları notlar, fotoğrafları daha da anlamlı kılıyor. Ancak kitabın konusu sadece yaşayan kişiler değil. Nazım’ın dostlarından ve tabii onun hakkında yazan ve artık aramızda olmayan yazarlardan alıntılar da var kitapta. Bu alıntılar, sayfalara belli bir bütünlük içinde serpiştirilmiş.
Nazım’ın “Kız Çocuğu” adlı şiirini besteleyen Fazıl Say da bu kişiler arasında, Nazım’ın yurt dışına çıkmasına yardım eden Refik Erduran da; ressam olarak yetişmesine yardımcı olduğu İbrahim Balaban da, “Mavi Gözlü Dev” filminin yönetmeni Biket İlhan da… Ara Güler de, Orhan Pamuk da, Ayşe Kulin de, Zülfü Livaneli de, Genco Erkal da… Kısacası projede, farklı sanat disiplinlerinde eser üreten 55 kişinin yanı sıra 121 kişinin eserlerinden alıntılara da yer verilmiş.
Nazım’ın doğduğu 1902 yılı ile vatandaşlık hakkının iade edildiği 2009 yılları arasındaki önemli olayların, kronolojik bir biçimde ele alındığı kitapta yer alan isimlerin Nazım Hikmet çalışmalarına özgün katkı sunmuş olmalarına özen gösterilmiş.